Όταν λες το νερό νεράκι…

Η γνωστή λαϊκή παροιμία χρησιμοποιείται στην περίπτωση που κάποιος διψάει πολύ. Τι συμβαίνει στον οργανισμό μας σε αυτήν την περίπτωση; Γιατί το νερό μας είναι τόσο πολύ απαραίτητο και μάλιστα σε τέτοια ποσότητα; Από την άλλη πλευρά, έχουμε  όλοι διαβάσει, ακούσει ή αναπαράγει πόσο ωφέλιμο είναι το πολύ νερό. Γιατί, λοιπόν, αν πίνεις νερό με την νταμιτζάνα… δεν επωφελείσαι, όπως θεωρούσες έως σήμερα;

Ας ξεκινήσουμε από το βασικό· ποιος είναι ο ρόλος του νερού στο σώμα μας

Το νερό αποτελεί κατά μέσο όρο το 60% του βάρους ενός άνδρα ενήλικα και το 50-55%  μιας γυναίκας. Κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου, η περιεκτικότητα αυτή ακολουθεί φθίνουσα πορεία. Σε ένα νεογνό μπορεί να αποτελεί το 75% του βάρους του ενώ σε ενήλικες άνω των 50 περιορίζεται 47% περίπου. Τα περισσότερα κύτταρα μας κατακλύζονται στην κυριολεξία από νερό, ενώ στο αίμα φτάνει στο εκπληκτικά υψηλό ποσοστό του 81% επηρεάζοντας τον όγκο του και συνεπώς την καρδιακή λειτουργία. Διαβάζοντας τα παραπάνω στοιχεία μπορεί να αισθανθείτε σαν ένας… κουβάς με νερό. Σας διαβεβαιώνουμε, όμως, ότι καθώς κάθε μόριο στο σώμα σας ακολουθεί κάποιους νόμους, είναι πολύ πιο εύστοχο να σκεφτείτε τον ανθρώπινο οργανισμό σαν μια τρομερά εξελιγμένη μηχανή. Σε αυτή τη μηχανή το νερό ,καθώς κινείται με καθορισμένο τρόπο, μεταφέρει θρεπτικά συστατικά και οξυγόνο σε όλη του την έκταση, αποβάλει τα άχρηστα και επιβλαβή προϊόντα, ενώ συμβάλλει στην διατήρηση της θερμοκρασίας σε σταθερό επίπεδο, ανεξάρτητα από τους εξωγενείς παράγοντες. Από τα μέχρι τώρα δεδομένα φαίνεται ότι η ενυδάτωση είναι σημαντική για την σωματική και εγκεφαλική απόδοσή μας. Μόλις 1-2% απώλεια υγρών αρκεί για να μειώσει την συγκέντρωση του ατόμου. Επιπλέον είναι απαραίτητο για τη λίπανση των μυών και των αρθρώσεων που καταπονούνται με την ασταμάτητη τριβή κατά την κίνηση.

Το νερό αποβάλλεται από το σώμα μέσω των νεφρών κατά την ούρηση ή απευθείας από το δέρμα. Είναι προφανές ότι βασικοί τροποποιητές της ισορροπίας του νερού είναι η σωματική άθληση και η διατροφή. Η ελλιπής πρόσληψη νερού επηρεάζει το σύνολο των δραστηριοτήτων που περιγράφηκαν παραπάνω. Τίθεται όμως το εξής ενδιαφέρον ερώτημα: Αν έχουμε αυξημένη πρόσληψη, μπορούν να πραγματοποιηθούν οι παραπάνω λειτουργίες «καλύτερα από το φυσιολογικό»; Η απάντηση είναι φυσικά όχι, αφού κατά κανόνα η παρέκκλιση από το φυσιολογικό συνεπάγεται παθολογική κατάσταση.

Η περίπτωση του δέρματος

Ανάλογα, η απώλεια νερού από τα κύτταρα της επιδερμίδας, δημιουργεί μακροσκοπικά ταλαιπωρημένη και θαμπή όψη ενώ η παρατεταμένη αφυδάτωση αποτελεί βασική αιτία εμφάνισης ρυτίδων. Κανείς όμως, όσο νερό και αν πιει πέραν του αναγκαίου, δεν μπορεί να κάνει τα κύτταρα του «πιο υγιή» ή την εικόνα του περισσότερο λαμπερή και σφριγηλή. Έτσι, το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι την ουσιαστική σημασία έχει το ισοζύγιο του νερού στο σώμα μας και όχι η προσπάθεια υπερενυδάτωσης με την προσδοκία αδύνατων στην πράξη αποτελεσμάτων.

Η απαιτούμενη ποσότητα για κάθε άνθρωπο είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραμέτρων όπως η διατροφή, ο καιρός, η σωματική άθληση, η ηλικία και οι χρόνιες παθήσεις κλπ. Ο κανόνας των 8-10 ποτηριών που ακούμε συνήθως δεν είναι πάντα κατάλληλος και αποτελεί απλώς μια γενίκευση. Στο ίδιο το σώμα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι ενδείξεις αφυδάτωσης ενώ η καθοδήγηση από κάποιον ειδικό μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη σε τέτοιες περιπτώσεις.

Από πλευράς μας, προς κάθε δραστήριο άνθρωπο που λείπει πολλές ώρες από το σπίτι προτείνουμε να έχετε πάντα ένα μπουκάλι πολλαπλών χρήσεων με φρέσκο νερό ώστε να μην βρίσκετε ούτε στη δυσάρεστη θέση να ψάχνετε περίπτερα για πλαστικά μπουκάλια νερού (ξέρετε ότι καθόλου δεν αγαπάμε το μη ανακυκλώσιμο πλαστικό), ούτε να φτάνετε να λέτε το νερό νεράκι ταλαιπωρώντας τον οργανισμό σας και συνηθίζοντας την μειωμένη πρόσληψη. Είναι πράγματι εξαιρετικά πρακτικό!